Πιστεύετε στο μάτι?

Τον τίτλο τον έβαλα γιατί είναι πιασάρικος... έτσι να σας μπερδέψω λίγο. Ποτέ μου δεν πίστεψα σε τέτοιου είδους προκαταλήψεις, ούτε σε αφελείς "επιστημονικές" δήθεν εξηγήσεις τους. Το θέμα μας είναι τα μάτια. Τα κάθε είδους μάτια. Και το τι ρόλο παίζουν στην ζωή μας.

Πολλοί λένε ότι οι άνθρωποι ξεχωρίζουν μέσα στην πανίδα του πλανήτη με το λόγο τους (επακόλουθο της "αυξημένης νοημοσύνης"). Ο λόγος δίνει το βασικό πλεονέκτημα της καλύτερης επικοινωνίας, του διαλόγου και της συνεννόησης. Ο λόγος δημιουργεί αρχές, αξίες, στόχους, οράματα, εκπαιδεύει κοινωνικά όντα, δικαιολογεί καταστάσεις και αποφάσεις, αποκρούει κινδύνους, εμπνέει δημιουργία, περιγράφει ότι υπάρχει γύρω μας.

Όμως πόσα από αυτά που λέμε, θα τα λέγαμε αν δεν τα βλέπαμε? Και προπάντων πόσο θα συνεννοούμασταν μεταξύ μας, πόσο θα εμπιστευόμασταν ο ένας τον άλλο, πόσο πιο δύσκολα θα επικοινωνούσαμε, αν δεν κοιταζόμασταν στα μάτια?

Εγώ λοιπόν, συγχωρέστε με, αλλά πιστεύω πολύ  "στο μάτι". Πιστεύω ότι κοιτάζοντας κάποιον κατευθείαν στα μάτια, μπορώ συχνά να "ακούσω" αυτά που θέλει να μου πει, πριν καν τα πει. Η ακόμη κι αν έχει πει κάτι, αντιλαμβάνομαι αν λέει αλήθεια η όχι. Από την άλλη δυο ανθρώπινα μάτια που με πείθουν, με κάνουν και μένα να είμαι ειλικρινής, να κατανοώ, να σέβομαι τον συνομιλητή μου. Αντίθετα δυο μάτια που αποφεύγουν το βλέμμα μου, κάτι κρύβουν, δεν έχουν ενδιαφέρον, δεν θέλουν να επικοινωνήσουν.

Τέσσερα μάτια που "συναντιούνται" δημιουργούν πάντα έντονα συναισθήματα. Από το πιο απλό και στιγμιαίο χαμόγελο, από την απλή αποδοχή ή απόρριψη, από την καταρχήν συμφωνία ή διαφωνία, μέχρι μια έντονη ευτυχία, έναν έρωτα, μια απόλυτη ταύτιση, ένα μεγάλο παράπονο, έναν θυμό. Τα μάτια είναι ο απόλυτος "πομποδέκτης" ! Είναι το πρότυπο επικοινωνίας κάθε ανθρώπου με τον άλλον. Ο λόγος μπορεί να είναι διαφορετικός, όμως τα μάτια συνεννοούνται (η δεν συνεννοούνται αν δεν θέλουν) πάντα.

Τα μάτια τέλος πιστεύω πως είναι η RAM (read only memory) του κάθε ανθρώπου (αλλά και κάθε άλλου ζώου). Αν κοιτάξεις προσεκτικά δυο μάτια (κι αν αυτός που τα έχει το επιτρέπει) μπορείς να "διαβάσεις" τη ζωή του ανθρώπου. Μπορείς να δεις τι τον έχει κάνει ευτυχισμένο και τι τον έχει πικράνει. Μπορείς να καταλάβεις τι θέλει από τη ζωή και τι απορρίπτει. Μπορείς να συμπεράνεις τι ζητάει (η δεν ζητάει) από την επικοινωνία μαζί σου. Ο λόγος έρχεται μετά να επιβεβαιώσει συνήθως αυτό που διαβάζει κανείς στα μάτια. Βέβαια υπάρχουν και εξαιρέσεις. Υπάρχουν πάντα μάτια που προσπαθούν να κοροϊδέψουν. Αυτή όμως η προσπάθεια μετά από λίγο μάλλον πέφτει συνήθως στο κενό. Κυρίως όταν ο άλλος απέναντι μπορεί και ...κοιτάει πραγματικά στα μάτια.

Προσωπικά θεωρώ πως τα μάτια έχουν παίξει και συνεχίζουν να παίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή μου στο πως διαλέγομαι με τους γύρω μου, στο πως έχω επιλέξει φίλους (και εχθρούς), στο πως έχω εμπιστευτεί ανθρώπους στη δουλειά και όχι μόνο , στο πως πείθω ή πείθομαι για ένα θέμα, στο πως έχω ερωτευτεί. Μπορώ να πω πως είμαι ένας λάτρης, και συχνά υπηρέτης των έξυπνων, ειλικρινών, όμορφων ματιών. Ξεχνάω πολύ δύσκολα δυο μάτια που μου έχουν κινήσει το ενδιαφέρον (σε αντίθεση με ονόματα που ξεχνάω πολύ εύκολα). Μου αρέσει και επιδιώκω πάντα να κοιτάω τους γύρω μου στα μάτια, μου αρέσει να παρατηρώ αντιδράσεις και κάθε είδους παιχνιδίσματα ματιών, επιδιώκω να "διαβάζω" ανθρώπινες ιστορίες μέσα από τα μάτια. Έχω δε την αίσθηση ότι αυτό συχνά με κάνει ευκολότερα αποδεκτό (η απορριπτέο, ανάλογα με τις αντιλήψεις του καθενός) στον κύκλο των ανθρώπων γύρω μου, χωρίς να αφήνω περιθώρια αμφιβολίας για την στάση μου.

Τέλος, αν και το ...απωθημένο μου είναι τα έντονα γαλάζια μάτια, πιστεύω περισσότερο τα  καστανά μάτια. Τέτοια μάτια έχω αγαπήσει, τέτοια μάτια μου δίνουν περισσότερη σιγουριά και δύναμη, τέτοια μάτια εμπιστεύομαι περισσότερο, γιατί τα θεωρώ πιο ειλικρινά, πιο ανθρώπινα, πιο λιτά!

Είμαι βέβαιος πως κάποιοι από εσάς θα πείτε τώρα ότι γράφω κάτι αυτονόητο (και ίσως βαρετό) πάλι. Θα σας πρότεινα, μέρες που είναι, να ξεφύγετε λίγο από το στρες της καθημερινότητας και να κοιτάξετε "με άλλο μάτι" τους γύρω σας! Προσπαθήστε να "δείτε" πόσα μάτια γύρω σας σας παρατηρούν, προσπαθήστε να "διαβάσετε" τι θέλουν να σας πουν, προσπαθήστε να επιλέξετε αυτά που επιδιώκουν μια ειλικρινή επικοινωνία μαζί σας, για οποιονδήποτε λόγο. Και τότε είμαι σίγουρος ότι θα αντιληφθείτε τα λεγόμενα μου και μάλλον θα μου δώσετε δίκιο. Καλά Χριστούγεννα σε όλους!