Καλή Χρονιά!

Απόψε είναι βραδυά  για τα παιδιά. Δώστε όση αγάπη έχετε σ αυτά! Αυτά είναι το μέλλον! Καλή Πρωτοχρονιά σε όλους.

Πιστεύετε στο μάτι?

Τον τίτλο τον έβαλα γιατί είναι πιασάρικος... έτσι να σας μπερδέψω λίγο. Ποτέ μου δεν πίστεψα σε τέτοιου είδους προκαταλήψεις, ούτε σε αφελείς "επιστημονικές" δήθεν εξηγήσεις τους. Το θέμα μας είναι τα μάτια. Τα κάθε είδους μάτια. Και το τι ρόλο παίζουν στην ζωή μας.

Πολλοί λένε ότι οι άνθρωποι ξεχωρίζουν μέσα στην πανίδα του πλανήτη με το λόγο τους (επακόλουθο της "αυξημένης νοημοσύνης"). Ο λόγος δίνει το βασικό πλεονέκτημα της καλύτερης επικοινωνίας, του διαλόγου και της συνεννόησης. Ο λόγος δημιουργεί αρχές, αξίες, στόχους, οράματα, εκπαιδεύει κοινωνικά όντα, δικαιολογεί καταστάσεις και αποφάσεις, αποκρούει κινδύνους, εμπνέει δημιουργία, περιγράφει ότι υπάρχει γύρω μας.

Όμως πόσα από αυτά που λέμε, θα τα λέγαμε αν δεν τα βλέπαμε? Και προπάντων πόσο θα συνεννοούμασταν μεταξύ μας, πόσο θα εμπιστευόμασταν ο ένας τον άλλο, πόσο πιο δύσκολα θα επικοινωνούσαμε, αν δεν κοιταζόμασταν στα μάτια?

Εγώ λοιπόν, συγχωρέστε με, αλλά πιστεύω πολύ  "στο μάτι". Πιστεύω ότι κοιτάζοντας κάποιον κατευθείαν στα μάτια, μπορώ συχνά να "ακούσω" αυτά που θέλει να μου πει, πριν καν τα πει. Η ακόμη κι αν έχει πει κάτι, αντιλαμβάνομαι αν λέει αλήθεια η όχι. Από την άλλη δυο ανθρώπινα μάτια που με πείθουν, με κάνουν και μένα να είμαι ειλικρινής, να κατανοώ, να σέβομαι τον συνομιλητή μου. Αντίθετα δυο μάτια που αποφεύγουν το βλέμμα μου, κάτι κρύβουν, δεν έχουν ενδιαφέρον, δεν θέλουν να επικοινωνήσουν.

Τέσσερα μάτια που "συναντιούνται" δημιουργούν πάντα έντονα συναισθήματα. Από το πιο απλό και στιγμιαίο χαμόγελο, από την απλή αποδοχή ή απόρριψη, από την καταρχήν συμφωνία ή διαφωνία, μέχρι μια έντονη ευτυχία, έναν έρωτα, μια απόλυτη ταύτιση, ένα μεγάλο παράπονο, έναν θυμό. Τα μάτια είναι ο απόλυτος "πομποδέκτης" ! Είναι το πρότυπο επικοινωνίας κάθε ανθρώπου με τον άλλον. Ο λόγος μπορεί να είναι διαφορετικός, όμως τα μάτια συνεννοούνται (η δεν συνεννοούνται αν δεν θέλουν) πάντα.

Τα μάτια τέλος πιστεύω πως είναι η RAM (read only memory) του κάθε ανθρώπου (αλλά και κάθε άλλου ζώου). Αν κοιτάξεις προσεκτικά δυο μάτια (κι αν αυτός που τα έχει το επιτρέπει) μπορείς να "διαβάσεις" τη ζωή του ανθρώπου. Μπορείς να δεις τι τον έχει κάνει ευτυχισμένο και τι τον έχει πικράνει. Μπορείς να καταλάβεις τι θέλει από τη ζωή και τι απορρίπτει. Μπορείς να συμπεράνεις τι ζητάει (η δεν ζητάει) από την επικοινωνία μαζί σου. Ο λόγος έρχεται μετά να επιβεβαιώσει συνήθως αυτό που διαβάζει κανείς στα μάτια. Βέβαια υπάρχουν και εξαιρέσεις. Υπάρχουν πάντα μάτια που προσπαθούν να κοροϊδέψουν. Αυτή όμως η προσπάθεια μετά από λίγο μάλλον πέφτει συνήθως στο κενό. Κυρίως όταν ο άλλος απέναντι μπορεί και ...κοιτάει πραγματικά στα μάτια.

Προσωπικά θεωρώ πως τα μάτια έχουν παίξει και συνεχίζουν να παίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή μου στο πως διαλέγομαι με τους γύρω μου, στο πως έχω επιλέξει φίλους (και εχθρούς), στο πως έχω εμπιστευτεί ανθρώπους στη δουλειά και όχι μόνο , στο πως πείθω ή πείθομαι για ένα θέμα, στο πως έχω ερωτευτεί. Μπορώ να πω πως είμαι ένας λάτρης, και συχνά υπηρέτης των έξυπνων, ειλικρινών, όμορφων ματιών. Ξεχνάω πολύ δύσκολα δυο μάτια που μου έχουν κινήσει το ενδιαφέρον (σε αντίθεση με ονόματα που ξεχνάω πολύ εύκολα). Μου αρέσει και επιδιώκω πάντα να κοιτάω τους γύρω μου στα μάτια, μου αρέσει να παρατηρώ αντιδράσεις και κάθε είδους παιχνιδίσματα ματιών, επιδιώκω να "διαβάζω" ανθρώπινες ιστορίες μέσα από τα μάτια. Έχω δε την αίσθηση ότι αυτό συχνά με κάνει ευκολότερα αποδεκτό (η απορριπτέο, ανάλογα με τις αντιλήψεις του καθενός) στον κύκλο των ανθρώπων γύρω μου, χωρίς να αφήνω περιθώρια αμφιβολίας για την στάση μου.

Τέλος, αν και το ...απωθημένο μου είναι τα έντονα γαλάζια μάτια, πιστεύω περισσότερο τα  καστανά μάτια. Τέτοια μάτια έχω αγαπήσει, τέτοια μάτια μου δίνουν περισσότερη σιγουριά και δύναμη, τέτοια μάτια εμπιστεύομαι περισσότερο, γιατί τα θεωρώ πιο ειλικρινά, πιο ανθρώπινα, πιο λιτά!

Είμαι βέβαιος πως κάποιοι από εσάς θα πείτε τώρα ότι γράφω κάτι αυτονόητο (και ίσως βαρετό) πάλι. Θα σας πρότεινα, μέρες που είναι, να ξεφύγετε λίγο από το στρες της καθημερινότητας και να κοιτάξετε "με άλλο μάτι" τους γύρω σας! Προσπαθήστε να "δείτε" πόσα μάτια γύρω σας σας παρατηρούν, προσπαθήστε να "διαβάσετε" τι θέλουν να σας πουν, προσπαθήστε να επιλέξετε αυτά που επιδιώκουν μια ειλικρινή επικοινωνία μαζί σας, για οποιονδήποτε λόγο. Και τότε είμαι σίγουρος ότι θα αντιληφθείτε τα λεγόμενα μου και μάλλον θα μου δώσετε δίκιο. Καλά Χριστούγεννα σε όλους!

"Δεν προλαβαίνω"

Έχει γίνει η μόνιμη επωδός της καθημερινότητας μας. Αποδεχόμαστε στην ουσία ότι δεν προλαβαίνουμε να ζήσουμε. Και σηκώνουμε τα χέρια ψηλά, αφήνοντας κατά μέρος την ευρηματικότητα μας, αλλά και αλώβητα όλα εκείνα που κατατρώνε το ζωτικό μας χρόνο! Αυτόν που θα μπορούσαμε να αφιερώσουμε στην επαφή και την επικοινωνία. Μοιάζουμε βιαστικές φιγούρες που ασθμαίνουν! Συχνά ο χρόνος μοιάζει με ένα σακί που ζυγίζει 100 κιλά και το μεταφέρουμε από αγγαρεία. Χάνουμε την ποσότητα, ενώ αντίθετα λησμονούμε την ποιότητα του χρόνου. Και η ζωή χωρίς ποιοτικά μεγέθη χρόνου αποστεώνεται τελικά από το νόημα της.

Βολευόμαστε σε εύκολες λύσεις με την ακράδαντη πίστη ότι έτσι κερδίζουμε χρόνο. Ξεχνάμε ότι ο χρόνος δεν είναι καταναλωτικό προϊόν που αγοράζεται στο σούπερ μάρκετ. Ξεχνάμε πως ο χρόνος έχει το ειδικό βάρος που του δίνει κάθε φορά η αντίληψη μας, η στάση μας απέναντι στη ζωή, ο τρόπος που ζούμε.

Είναι απίστευτο το τι σκαρφιζόμαστε κάθε μέρα πιστεύοντας ότι έτσι "κερδίζουμε χρόνο"! "Νοικοκυρεύουμε" τα παιδιά μας μπροστά στην τηλεόραση ή στο PS3, τα παρκάρουμε σε ιδιαίτερα και φροντιστήρια, γιατί έτσι "στέκουν ήσυχα". Διαβάζουμε  τον τίτλο της εφημερίδας στο μανταλάκι χωρίς να την αγοράσουμε και χωρίς να δούμε τη δεύτερη, άντε την τελευταία σελίδα. Αγοράζουμε έτοιμο φαγητό για να "κερδίσουμε" το χρόνο του μαγειρέματος και των πιάτων. Παίρνουμε τηλέφωνο τους φίλους μας και τα λέμε στο πόδι, για να "κερδίσουμε" το χρόνο της παρέας και του καφέ!

Αρνιόμαστε πεισματικά να πληρώσουμε το κόστος μιας μικρής κίνησης κάθε μέρα κόντρα στο ρεύμα που μας παρασύρει, μιας μικρής κίνησης που μπορεί να φαίνεται ασήμαντη, αλλά που μπορεί να μας οδηγήσει κάπου καλύτερα. Τραυματίζουμε καίρια τη σχέση μας με το χρόνο, τον κουκουλώνουμε με μια αφόρητη, μπακαλίστικη λογική, δεν κρατάμε όρθιες τις αντιστάσεις μας, δεν προσπαθούμε ούτε στο ελάχιστο να επαναπροσδιορίσουμε, έστω, τα δεδομένα που έχουμε μπροστά μας.

Φτάνουμε στο σημείο να θεωρούμε ενοχλητικές τις επισκέψεις στα σπίτια μας, τις παραδοσιακές γιορτές, την βόλτα με φίλους, τη συνάθροιση για ένα θέμα των παιδιών μας που μας απασχολεί, οχυρωνόμαστε στα όρια του μικρόκοσμου μας, τραυματίζουμε την καθημερινότητα μας, βάζοντας την να σέρνεται σε ένα εξαιρετικά ασταθές πεδίο.

Κι αν εμείς μπορούμε να ισχυριστούμε ότι επιλέξαμε αυτόν τον τρόπο ζωής, αν κάναμε κανόνα μας το "δεν προλαβαίνω", το ερώτημα είναι : τι φταίνε τα παιδιά μας, που έρχονται στη ζωή για να ζήσουν ερημοποιημένα σπίτια, να υποταχθούν a priori σε κανόνες που τα ίδια δεν επέλεξαν; Και μετά συζητάμε και ψάχνουμε να βρούμε τα αίτια για τα αμβλυμένα συναισθήματα των παιδιών, για τη συνεργασία που νοσεί στην οικογένεια, για τη μοναξιά, για τις αγύρευτες φυγές της νιότης, για ένα σωρό συμπτώματα που παίρνουν τη μορφή επιδημίας.

Το κακό είναι ότι μιλάμε για όλα αυτά χωρίς να ψάχνουμε τις αιτίες στον ίδιο μας τον εαυτό και στο δικό μας ζωτικό χώρο. Ξεχνάμε ότι αυτό που λέμε " κοινωνία " δεν είναι παρά το άθροισμα αυτού που είναι ο καθένας μας μέσα και προπαντός έξω από το σπίτι του! Ξεχνάμε ότι εμείς οι ίδιοι  είμαστε οι "φορείς" των "νόσων" που αφανίζουν την επικοινωνία, την ουσία δηλαδή της ζωής μας.

Οι άνθρωποι υπάρχουν για να επικοινωνούν. Όσο αυτό το λησμονούμε στη ζωή ή το αφήνουμε στην άκρη για να "προλάβουμε" δήθεν άλλα πράγματα, το μόνο που καταφέρνουμε είναι απλά να μικραίνουμε τη ζωή μας, να γερνάμε πριν την ώρα μας, να σκοτώνουμε αυτό που κάνει τον άνθρωπο να αφομοιώνει, να παράγει, να ερωτεύεται, να δημιουργεί, να ζει τελικά!

Ο κύριος Ζαχαρίας

"Ο κύριος Ζαχαρίας κάθεται στον κόκκινο καναπέ μπροστά απ’ το παράθυρο που γνωρίζει πολύ καλά από τις βραδινές του παρακολουθήσεις και πίνει αργά αργά το τσάι του. Αφήνει το βλέμμα του να παγιδευτεί στις φλέβες του λαιμού της Λίζας Λεονάρδου (η οποία κάθεται απέναντί του) που εκβάλλουν σαν μενεξελιά Δέλτα στο στήθος της. Στο μέτωπό του δεκάδες μικρές ζάρες, οριζόντιες, κάθετες και πλαγιαστές, αλληλοσπρώχνονται με βία. Τον απασχολεί έντονα το ερώτημα πώς θα μπορούσε να επιμηκύνει το χρόνο, να τον τεντώσει πιάνοντάς τον από τις άκρες του, ώστε να μείνει για πάντα εδώ. Τόσο πολύ σκέφτεται που σχεδόν δεν ακούει τα λόγια που ξεπηδούν από το μικρό στόμα της Λίζας Λεονάρδου, εκτός από σκόρπιες λέξεις: ατίθασος, κερί, μωρό, τα κλειδιά, φυλαχτό, αιμορραγία, καταιγίδα."

Απόσπασμα από το διήγημα της αδελφής μου , που πήρε ειδικό έπαινο στο Γ' λογοτεχνικό διαγωνισμό διηγήματος  "Αντώνης Σαμαράκης" . Μπορείτε να το διάβασετε όλο εδώ!

Οι πάνω και οι κάτω...

Τολό : Η ελπίδα είναι εδώ ... και είναι όμορφη....

Συχνά στη ζωή μου προσπαθώ να μαθαίνω πράγματα, να ικανοποιώ την περιέργεια μου, να γνωρίζω ανθρώπους και μέρη. Όμως πάντοτε υπάρχει το άγνωστο, πάντοτε υπάρχει το αναπάντεχο. Και γίνεται περισσότερο ενδιαφέρον, όταν αυτό το αναπάντεχο σου δίνει την ευκαιρία να ελπίζεις σε ένα καλύτερο μέλλον. Για τα παιδιά κυρίως. Γιαυτό άλλωστε η ζωή είναι ωραία!

Το Τολό είναι μια γνωστή σε όλους παραλία της Αργολίδας. Παλιό παραδοσιακό ψαροχώρι, γνωστός ευρωπαϊκός προορισμός, κύρια κατασκηνωτών, πριν 40 χρόνια, ανδρώθηκε άναρχα τουριστικά την εποχή της χούντας και έχασε το χρώμα που το χαρακτήριζε. Πανύψηλα ξενοδοχεία κτίστηκαν, πέρα από κάθε λογική και αισθητική, μπροστά στην παραλία καταστρέφοντας το πανέμορφο τοπίο. Η αυθαιρεσία συνεχίστηκε και σε όλη τη μεταπολίτευση σε κάθε επίπεδο. Κτίρια κάθε λογής σε κάθε κομμάτι γης, ανύπαρκτοι ελεύθεροι χώροι, συνωστισμός αυτοκινήτων στον ένα και μοναδικό ουσιαστικά δρόμο του χωριού. Έργα υποδομής έγιναν στο πόδι, σύστημα αποχέτευσης και βιολογικού καθαρισμού που λειτουργεί προβληματικά, έλλειψη πόσιμου νερού και κόστος τρελό από τους ιδιώτες υδροφορείς ή τον έξυπνο "γιατρό" της ΔΕΥΑΝ, χωματερές σκουπιδιών σε απόσταση αναπνοής από το χωριό. Το Τολό σήμερα παλεύει να επιβιώσει μέσα στον παγκόσμιο τουριστικό ανταγωνισμό και φυσικά δεν έχει καμιά τύχη, γιατί απλά αποτελεί ένα καλό παράδειγμα προς αποφυγή για το "πως καταστρέφω στην κυριολεξία έναν τουριστικό προορισμό εξαιρετικής φυσικής ομορφιάς"!

Ζώντας το Τολό από τα παιδικά μου χρόνια, όταν ερχόμουν για διακοπές από την Αθήνα στους παππούδες μου στο Ναύπλιο, αναρωτιέμαι συχνά - όντας και μηχανικός - αν θα μπορούσε ποτέ αυτό το τοπίο να επανέλθει στην αρχική εξαιρετική του μορφή. Γνωρίζοντας το εγχείρημα της Ίμπιζα στην Ισπανία, προβληματιζόμουν πάντοτε αν θα βρεθεί κάποιος κάποτε να πάρει μια μπουλντόζα και να καθαρίσει την παραλία από όλα αυτά τα ξενοδοχεία- εκτρώματα και να μας χαρίσει πάλι την υπέροχη θέα που σήμερα δεν υπάρχει. Στους προβληματισμούς μου αυτούς αναζητούσα να βρω και ποια ήταν αυτή η αρχική μορφή? Ποια ήταν η θέα που δεν βλέπαμε? Δεν ήμουν αισιόδοξος γιατί όσο κι αν τριγυρνούσα, έβλεπα γύρω μου μόνο μπετόν. Μπετόν που είχε πνίξει το χωριό και που σκαρφάλωνε γρήγορα στο λόφο πάνω από την παραλία, κατατρώγοντας και το τελευταίο ίχνος πρασίνου.

Κι όμως! Υπάρχει και η άλλη όψη , αυτή της πρωτόγονης ομορφιάς και της απίστευτης γαλήνης, αυτή που χαρακτήριζε το Τολό τα πρώτα χρόνια μετά τον πόλεμο ή και ακόμη πιο πριν. Και δεν πίστευα ούτε στο πιο τρελό μου όνειρο ότι αυτή την εικόνα θα την έβλεπα μέσα στην καρδιά του χωριού. Πίσω από μια μάντρα που και ο πιο υποψιασμένος επισκέπτης δεν θα πίστευε ότι θα αντίκριζε κάτι τόσο εντυπωσιακό, μα συνάμα και τόσο αυθεντικό.

Ναι ! Όσο κι αν δεν το πιστεύετε, κύρια όσοι έχετε επισκεφτεί το Τολό, αυτή η εικόνα είναι μέσα στο κέντρο του χωριού. Όπως είναι και η παρακάτω. Όπως είναι και πολλές άλλες που είναι αδύνατον να χωρέσουν σε ένα ποστ ενός ιστολογίου. Αλλά και να χωρούσαν δεν θα έδιναν με ακρίβεια το μέγεθος της ομορφιάς που συναντάς όταν επισκέπτεσαι το χώρο.

Τέσσερα στρέμματα γης καταπράσινα. Τέσσερα κτίσματα εξαιρετικά λιτής αλλά και γνήσια ελληνικής αρχιτεκτονικής αισθητικής . Εξερευνώντας κάθε γωνιά του εσωτερικού τους, βλέπεις μπροστά σου την ιστορία του τόπου αλλά και των ανθρώπων που τα έκτισαν αλλά και αυτών που σήμερα τα διατηρούν ύστερα από τόσα χρόνια με σεβασμό, που φτάνει στα όρια του πάθους!

Απίστευτη θέα προς τη θάλασσα. Μόλις 10 μέτρα από τον δρόμο με τα ξερακιανα ξενοδοχεία βλέπεις μπροστά σου αυτό το απέραντο γαλάζιο και μπερδεύεις τη γαλήνη και την αισιοδοξία με τη θλίψη και το θυμό. Θυμό γιατί όσο κοιτάς γύρω σου, τόσο δεν κατανοείς τη λογική κάποιων ανεγκέφαλων να στερούν αυτή την εικόνα από τον επισκέπτη του χωριού.

Και ο θυμός γίνεται ακόμη πιο μεγάλος όταν μαθαίνεις πως αυτοί οι ίδιοι ανεγκέφαλοι, επιστήμονες τρανοί, που φροντίζουν υποτίθεται για την ανάπτυξη του οικισμού, θέλουν να βάλουν ξεδιάντροπα χέρι σε αυτό το ανεκτίμητης αξίας κομμάτι γης. Αμφισβητούν τη νομιμότητα των κτισμάτων, θέλουν να περάσουν δρόμους μέσα από το κτήμα κόβοντας το στα τρία, θέλουν να κατεδαφίσουν μια μάντρα 50 και πλέον ετών, που δεν μπήκαν καν στον κόπο, ως όφειλαν, να ελέγξουν τη τεχνική χρησιμότητα της. Και αυτό γιατί κάποιος τόλμησε να υπερασπιστεί το δικαίωμα να βλέπει τη θάλασσα, κόντρα σε ένα μπετονένιο τέρας που υψώνεται μπροστά του.

Τρία πράγματα θα πω , κι ας τα λάβει υπόψη του όποιος θέλει:

• Καλοί μου συνάδελφοι. Αν πραγματικά νοιάζεστε για το Τολό και δεν διεκπεραιώνετε απλά μια ακόμη μελέτη ρουτίνας και ολοκληρωτικής τσιμεντοποίησης του τοπίου, φροντίστε, αντί να αμφισβητείτε τύποις - αν όχι και με προσωπική εμπάθεια - την ιστορία αυτού του κομματιού γης, να την αναδείξετε και να την προστατέψετε. Έχετε και την δύναμη και την εμπειρία να το κάνετε . Έχετε και την υποχρέωση να το κάνετε, αν φυσικά αισθάνεστε έστω μια μικρή ευθύνη για ότι σήμερα αντικρίζουμε.
• Αγαπητοί Παύλο και Άντζελα. Στο site του υπουργείου (που ευτυχώς πια είναι Πολιτισμού και Τουρισμού) γράφετε πως " ... η προστασία και ανάδειξη του φυσικού, ιστορικού και καλλιτεχνικούπλούτου της χώρας αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για τη διαφύλαξη τηςκοινωνικής συνοχής και της ποιότητας της ζωής μας." Ιδού λοιπόν πεδίο δόξης λαμπρόν στο Τολό. Δείξτε πόσο το εννοείτε αυτό σε μια γωνιά της Ελλάδας που δεινοπαθεί χρόνια τώρα από την ελληνική κουτοπονηριά και ωχαδερφισμό. Δείξτε πως μπορεί η βαριά μας βιομηχανία , ο τουρισμός, να παράξει προϊόν και υπηρεσίες, με σεβασμό στο περιβάλλον, στην ιστορία, στους ανθρώπους. Εσείς έχετε την εξουσία.
• Και εσείς καλοί μου φίλοι Τολιανοί. Εσείς που αγαπάτε τον τόπο σας, που ζήσατε τα χρόνια της "δήθεν ανάπτυξης" και βιώνετε πια τα σχεδόν μη αναστρέψιμα αποτελέσματα της. Εσείς που σήμερα δεν αποδέχεστε την εικόνα του "κιτς Σαιν Τροπέ" που κάποιοι θέλουν, στο όνομα της χωρίς οίκτο "αντιπαροχής", να σας επιβάλλουν. Θυμηθείτε αυτό το κομμάτι γης, γιατί είμαι βέβαιος ότι το γνωρίζετε.Φροντίστε να διαφυλαχθεί στο ακέραιο. Απαιτείστε να αποτελέσει πρότυπο για την αναγέννηση του χωριού. Είναι στο χέρι σας και για το συμφέρον σας.

Κι αν όλα αυτά σας φαίνεται περίεργο να σας τα γράφει ένας μηχανικός, μια απάντηση υπάρχει μόνο. Μέχρι προχτές πηγαίνοντας - σπάνια τον τελευταίο καιρό - στο Τολό, ντρεπόμουν για τον εαυτό μου και το σινάφι μου. Σήμερα πιστεύω ακράδαντα ότι υπάρχει ακόμη ελπίδα. Είναι στο χέρι όλων μας!

*Ευχαριστώ πολύ την ΜΤ και την οικογένεια της για τις φωτογραφίες και την ευκαιρία που μου έδωσε να δω ... και να ελπίζω.

Buy nothing Day 2009 ... εύκολο είναι!

Οι Καραβοκύρηδες του Σολωμού

Την Κυριακή το πρωί, μετά από μια άκρως ενδιάφερουσα επίσκεψη στο σπιτι του Χαμόγελου του Παιδιού στην Αρχαία Κόρινθο (λεπτομέρειες σε επόμενο ποστ) η "παρέα" τους σχολείου αποφάσισε να κάνει μια στάση για φαγητό στην ταβέρνα των Αφων Καραβοκύρη στο Σολωμό. Εκεί συνέβη ένα συνηθισμένο περιστατικό, το οποίο όμως στη συνέχεια επιφύλασσε μια εντυπωσιακή κατάληξη.

Κάποιος φίλος, επιστρέφοντας στο Ναύπλιο, διαπίστωσε ότι είχε χάσει το πορτοφόλι του. Τηλεφώνησε στην ταβέρνα και του είπαν ότι είναι εκεί. Τους ειδοποίησε ότι θα περάσει τη Δευτέρα να το πάρει και πήρε την εξής ..περίεργη απάντηση : "Αν έρθετε , να έρθετε πριν τις 5.00 γιατί μετά αλλάζουμε βάρδια"!!!

Ο φίλος μου δεν έδωσε και πολύ σημασία στο περίεργο της απάντησης. Πήγε όμως χθες το μεσημέρι να πάρει το πορτοφόλι του και επ' ευκαιρία έφαγε και στο μαγαζί. Κουβέντα στην κουβέντα με το αφεντικό της Ταβέρνας ο φίλος θυμήθηκε την απάντηση στο τηλεφώνημα και ρώτησε : "Δεν μου λες ρε αφεντικό ! Τι εννοούσες όταν έλεγες "αλλαγή βάρδιας" στο τηλεφωνο?"

"Α να! Από το απόγευμα και μετά αναλαμβάνει το μαγαζί ο αδερφός μου!" απάντησε ο ...παρών Καραβοκύρης.

Τι το περίεργο σε αυτή την απάντηση θα μου πείτε? Κι όμως είναι μια μοναδική ιστορία! Ο παππούς Καραβοκύρης άφησε την παλιά γνωστή ταβέρνα του χωριού στα παιδιά του, υπό έναν απαράβατο όρο. Να την δουλεύουν μια βδομάδα ο ένας και μια βδομάδα ο άλλος!

Αν και αυτό σας φαίνεται συνηθισμένο, τότε δεν έχετε παρα να την επισκεφτείτε σε ...δυο διαφορετικές βάρδιες!  Τότε θα διασπιστώσετε ότι πρόκειται για δυο διαφορετικές ταβέρνες. Τα πάντα αλλάζουν! Το προσωπικό, τα πιάτα, ακόμη και τα τραπεζομάντηλα στα τραπέζια. Και από ότι έμαθα υπάρχουν πελάτες της μιάς βάρδιας μόνο και πελάτες της άλλης !

Όμως οι Αφοι Καραβοκύρη συνεχίζουν την παράδοση της  οικογένειας και υλοποιούν στο ακέραιο την επιταγή του πατέρα τους. Πάντοτε με την ίδια συνέπεια και το ίδιο μεράκι!

Πες τα μεγάλε!!!

Ένα πράγμα που συμβαίνει συχνά στο blogging, και προσωπικά δεν μου αρέσει, είναι ότι πολλές φορές κάτω από ένα ποστ λαμβάνεις σχόλια του τύπου " καλά τα λες", "εξαιρετικό άρθρο", "συμφωνώ απόλυτα". Δεν με ενοχλεί η επιβράβευση, ούτε η ταύτιση απόψεων. Φαίνεται πως στην πλειοψηφία των περιπτώσεων των ποστ μου, άποψη μου είναι η άποψη της πλειοψηφίας της κοινωνίας. Προσοχή! Όχι η άποψη που μας πλασάρεται ως της πλειοψηφίας, αλλά η πραγματική άποψη. Εκείνο που με ενοχλεί είναι πως αυτοί που "συμφωνούν" και "επικροτούν" σπάνια αναδεικνύουν οι ίδιοι επώνυμα αυτή την άποψη. Και πολύ περισσότερο ότι ακόμη πιο σπάνια τη διαχέουν μέσα στην πραγματική κοινωνία.

Το πρόβλημα είναι εντονότερο στις μικρές τοπικές κοινωνίες σαν αυτή που ζω. Κάποια στιγμή η κοινωνία γύρω σου που σε ξέρει σαν ενεργό πολίτη, σαν επαγγελματία, ανακαλύπτει και την παράπλευρη ιδιότητα του blogger. Δεν την κατανοεί απόλυτα βέβαια, όπως η ίδια η blogoκοινότητα, αλλά διαπιστώνει πως έχεις το θάρρος της γνώμης σου. Και εκεί γεννώνται δυο θέματα :

Το πρώτο είναι ότι προσπαθούν να καταλάβουν γιατί έχεις το θάρρος της γνώμης σου! Τι σκοπό , τι στόχο έχεις? Τι συμφέρον εξυπηρετείς? Για τους περισσότερους δεν μπορείς να έχεις άποψη και να τη λες δημόσια χωρίς αυτό να είναι απλά μια στάση υπευθυνότητας και πρόκλησης διαλόγου. Το πιο κουφό που άκουσα τελευταία ήταν πως "αυτός έχει πολλά λεφτά και δεν έχει ανάγκη κανέναν, γιαυτό τα λέει χύμα"! Αναμενόμενη θα μου πείτε άποψη μιας μικρής και κλειστής κοινωνίας που συνήθισε να "συναλλάσεται".

Το δεύτερο ενδιαφέρον θέμα είναι ότι όλο και περισσότεροι σου λένε "πέστα, καλά τα λες". Και μάλιστα κάποιοι σου μεταφέρουν και πληροφορίες "εμπιστευτικά, για να τα γράψεις". Προφανώς γιατί οι ίδιοι δεν μπορούν ( τα περί συναλλαγής που λέγαμε) ή δεν θέλουν (για να μη φανεί ο σκοπός τους). Και συχνά ψάχνουν το ... κορόιδο για να τα πει! Κάπως έτσι τους έχουν μάθει οι δημοσιογράφοι, κάπως έτσι νομίζουν ότι λειτουργεί και ο πολίτης -blogger.

Αυτό το "παιχνίδι" της αποδοχής της ιδιότητας του blogger - ενεργού πολίτη μέσα στην κοινωνία που ζει, δείχνει το βαθμό κατανόησης από τους πολίτες των νέων μέσων, των δυνατοτήτων τους. Και όσο κι αν κάποιοι πανηγυρίζουν ότι γίναμε επιτέλους κοινωνία των social media, τους πληροφορώ με λύπη μου ότι χαμπάρι δεν έχουμε πάρει ακόμη.

Γιατί το στοίχημα των Social Media είναι η δικτύωση, όχι όμως μόνο μέσα στο virtual περιβάλλον, όπου ανταλλάσσουμε εκ του ασφαλώς, και συχνά ανώνυμα, απόψεις, ειδήσεις και ενίοτε ...φιλάκια, αλλά κατ' επέκταση στην πραγματική κοινωνία, όπου πρώτα και κύρια πρέπει να δικτυωθούμε, να συμμετέχουμε επώνυμα και συγκροτημένα, να συνεργαζόμαστε επαγγελματικά, να επικοινωνούμε.

Το ζητούμενο είναι διττό : Ο - έστω και ανώνυμος - blogger πρέπει να είναι επώνυμος ενεργός πολίτης στην κοινωνία που ζει. Αλλά και η κοινωνία πρέπει να ξέρει ότι η λειτουργία της γίνεται γνωστή μέσα από το διαδίκτυο με τη χρήση από έναν επώνυμο πολίτη- μέλος της ενός εργαλείου που λέγεται blog, twitter, facebook κλπ, σε κάθε άλλη μικρή κοινωνία του κόσμου. Και αυτή διαδικασία, αν γίνει κτήμα όλων, προσφέρει ανεκτίμητη πληροφορία και πρόκληση συμμετοχής, που δεν μπορεί να ελεγχθεί, παρά μόνον αν κάποιος ... κατεβάσει το διακόπτη!

Ψάχνοντας να βρω πού κάνω λάθος ή πόσο πολύ γέρασα ...

Τις τελευταίες ημέρες συμμετέχω σχεδόν καθημερινά σε συναντήσεις γονέων ανά τάξη ενός σχολείου (γυμνασίου και λυκείου). Ήταν μια διαδικασία που την πρότεινα εγώ στο σχολείο, ελπίζοντας μέσα από τις μικρές ομάδες διαλόγου να προσεγγίσουμε καλύτερα και περισσότερους γονείς. Το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό. Η επικοινωνία γονέων μεταξύ τους αλλά και με τη διεύθυνση του σχολείου αναβαθμίστηκε σημαντικά και ξέφυγε από το άγχος και την πίεση της μαθησιακής διαδικασίας. Από την άλλη - και αυτό το διαπίστωσα και προσωπικά - τα παιδιά φαίνεται να βελτιώνουν τη συμπεριφορά τους στο σχολείο, μόνο και μόνο γνωρίζοντας ότι οι γονείς τους επισκέπτονται τακτικά το σχολείο και συζητούν μεταξύ τους, αφιερώνουν δηλαδή περισσότερο χρόνο έμμεσα σε αυτά.

Αυτό το γεγονός μου δίνει αφορμή να πω κάποια πράγματα που τα έχω καιρό μέσα μου ψάχνοντας να βρω πού κάνω λάθος. Τι δεν καταλαβαίνω. Η μήπως τελικά ...γερνάω?

Αν φωνάζουν κάτι τα παιδιά της σχολικής ηλικίας, που σίγουρα φωνάζουν, είναι ότι θέλουν να ζήσουν. Θέλουν να έχουν χρόνο και για τον εαυτό τους. Και έχουν δίκιο! Αλλά το χρόνο δεν τους το παίρνει το σχολείο. Το χρόνο τους τον κλέβουμε εμείς, οι γονείς. Αυτό κάνουμε. Κλέβουμε το χρόνο από τα παιδιά μας, για να τον εκμεταλλευτούμε εμείς.

Πάντα, σε όλες τις φάσεις ανάπτυξης των κοινωνιών, η οικογένεια γινόταν προνομιακό πεδίο ανάπτυξης της σύγκρουσης της νέας γενιάς με το "κατεστημένο". Μέσα στους κόλπους της οικογένειας, το παιδί μετρούσε το μπόι του. Προσπαθούσε να γίνει πολύ καλύτερο από τους απερχόμενους, έχοντας σαν μέτρο σύγκρισης της δικής του προσπάθειας, την επιτυχία και την κοινωνική καταξίωση των γονιών του.

Τώρα αυτή η δυνατότητα του μέτρου έχει χαθεί. Τώρα έχει μια οικογένεια που έχει βγει όλη στη ζητιανιά και παλεύει να επιβιώσει με τα ψίχουλα που της πετάνε. Και θεωρεί και πρόοδο το δικαίωμα στη δουλεία (ο τόνος είναι σωστά βαλμένος)! Τώρα και οι δυο γονείς αναζητούν χρόνο και χώρο να αφήσουν το παιδί τους, ονειρευόμενοι γι αυτό, μια καλύτερη ζωή μέσα από ένα εκπαιδευτικό σύστημα, που θα ετοιμάσει στελέχη ικανά να αντιμετωπίσουν τον υψηλό ανταγωνισμό και να επιβιώσουν μέσα σ' αυτόν. Πολλές φορές απλά παρκάρουν το παιδί τους στο σχολείο και το φροντιστήριο!

Αλλά και ο ανταγωνισμός και το συγκεκριμένο όνειρο, επίτευγμα των γονιών είναι. Το σχολείο δεν διαμορφώνει παραγωγικές σχέσεις. Προετοιμάζει και υποβοηθά στην κοινωνική ένταξη.

Έχουν οι γονείς, έχουμε όλοι ως γονείς, άλλη αντίληψη για την οργάνωση της κοινωνίας; Πού την εκδηλώνουμε και πώς την άλλη άποψη; Υπάρχει κανείς γονιός, που μπορεί να δεχτεί την ύπαρξη ενός σχολείου όπου η μόρφωση θα κατακτάται χωρίς κόπο; Θέλουμε ένα σχολείο, όπου το "τα αγαθά κόποις κτώνται" θα διαγραφεί; Θέλουμε ένα μηχανισμό που όμως δεν θα προετοιμάζει το παιδί να αγωνιστεί για τη ζωή του; Δεν αποτελεί ένα παράπλευρο αλλά ουσιαστικό σκοπό του σχολείου, που ζητάμε εμείς οι μεγάλοι, η εκπαίδευση των μαθητών στη συστηματική εργασία και η προετοιμασία τους για να αντιμετωπίσουν τον αγώνα της ζωής;

Πώς λοιπόν μπορεί να αφήνουμε να διαχέεται η εντύπωση ότι μπορεί κανείς να νικήσει χωρίς να αγωνιστεί και χωρίς να έχει μάθει να αγωνίζεται; Μήπως η δική μας-των γονιών- συστηματική απουσία από τους χώρους που κινούνται τα παιδιά μας, τους στερεί το χρόνο και τις εικόνες, που χρειάζονται, για να έχουν πρότυπα και να μπορούν να ονειρεύονται;

Λένε για παράδειγμα να ξανακαταργηθεί η "βάση" του 10. Ξέρουμε τι είναι αυτό; Όχι τι νομίζουμε ότι είναι. Τι είναι πραγματικά, ξέρουμε;

Φοβάμαι ότι το ποιοι είναι αυτοί που αποφασίζουν «για εμένα χωρίς εμένα» που λέει και το τραγούδι έχει απάντηση. Έχει όμως μια απροσδόκητη απάντηση. Και η απάντηση είναι ότι Αυτοί που αποφασίζουν ή θα έπρεπε να αποφασίζουν είναι οι γονείς. Αλλά επειδή είμαστε απασχολημένοι και αφιερωμένοι στο δικό μας χρόνο και στα δικά μας όνειρα, ξεχάσαμε να πούμε στα παιδιά ότι συμφωνούμε με όσα έχουν αποφασιστεί, γιατί αυτή την κοινωνία θέλουμε.

La vita è bella

Η ζωή είναι ωραία... για τα μικρά και τα μεγάλα της. Για αυτά που ζούμε μόλις ανοίξουμε την πόρτα του σπιτιού μας. Για το γείτονα που μας λέει "καλήμερα... ωραία μέρα σήμερα". Για την πρώτη γουλιά του καφέ. Για το πρώτο τσιγάρο. Για το πρώτο χαμόγελο. Το πρώτο μήνυμα στο Mailbox. Το πρώτο τηλεφώνημα.

Η ζωή είναι ωραία στη δουλειά. Όταν νιώθουμε χρήσιμοι  και παραγωγικοί. Όταν μας επιβραβεύουν. Όταν εμπιστευόμαστε τους γύρω μας. Όταν σεβόμαστε τη δική τους παρουσία και άποψη. Όταν πασχίζουμε για το κοινό συμφέρον, που είναι και δικό μας συμφέρον.

Η ζωή είναι ωραία στον ελεύθερο χρόνο. Στην παρέα. Στον καφέ. Στο σινεμά. Στα γήπεδα. Στα ταξίδια. Στα παιδιά. Στη συναυλία. Στην πορεία. Στη θάλασσα και στο βουνό. Στο μπαράκι. Στη βόλτα μέχρι το φάρο!

Η ζωή είναι ωραία όταν τη ζούμε. Όταν μοχθούμε καθημερινά να έχει ποιότητα. Να έχει δράση. Να έχει επικοινωνία. Να έχει αλληλεγγύη. Η ζωή είναι ωραία όταν επιμένουμε να είμαστε ρομαντικοί! Να έχουμε αξίες. Να εκφράζουμε συναισθήματα. Η ζωή είναι ωραία όταν θυμάσαι το παρελθόν, αγωνίζεσαι για το παρόν και ονειρεύεσαι το μέλλον.

Η ζωή είναι μικρή. Σύντομη. Γιαυτό πρέπει να είναι γεμάτη. Συναρπαστική. Η ζωή είναι ωραία μόνο για αυτούς που ΖΟΥΝ και ονειρεύονται!

17η Νοεμβρίου

Παρασκευή 17 Νοεμβρίου 1973 5.30 το απόγευμα. Όπως κάθε Τρίτη και Παρασκευή, κατεβαίνουμε με τον πατέρα μου, με το τρόλεϋ από το Παγκράτι στη Μετσόβου, δίπλα στο Μουσείο για τα γερμανικά μου. Το τρόλεϋ Νο2 "Παγκράτι- Κυψέλη", γεμάτο κόσμο, σταματάει λίγο πριν στρίψει στην Πατησίων. Δεν μπορεί να προχωρήσει άλλο. Το πλήθος είναι μεγάλο μπροστά στο Πολυτεχνείο και έχει κλείσει το δρόμο.

" Κατεβαίνουμε, πάμε με τα πόδια" μου λεει ο πατέρας.

Προσπαθούμε να περάσουμε μέσα από τον κόσμο. Σχεδόν αδύνατο. Φτάνουμε στη γωνία Πατησίων και Στουρνάρη. Έχουμε καθυστερήσει στο μάθημα.

"Στάσου" μου λεει ο πατέρας και πάει στο περίπτερο να πάρει μια κούτα τσιγάρα.

Προχωράμε μπροστά στην πόρτα της Πατησίων.

"Πάμε λίγο μέσα να βρούμε τη Μάγδα"

Πρώτη φορά που μπαίνω στο χώρο. Ανεβαίνουμε από την αριστερή πλευρά τις σκάλες του κτιρίου της αρχιτεκτονικής και μπαίνουμε στο αίθριο. Στο βάθος ακούμε κόσμο. Προχωράμε. Μπαίνουμε στην αίθουσα με τον ραδιοφωνικό σταθμό. Σε μια άκρη η Μάγδα συζητάει με καποιους. Ο πατέρας μου τη φωνάζει και της δινει τα τσιγάρα. Αυτή με αγκαλιάζει, με φιλά στο μάγουλο και μου ψιθυρίζει : "τι θες εσύ εδώ μικρέ επαναστάτη?"

Φεύγουμε. Γυρίζουμε σπιτι. Με τα πόδια μέχρι την Χαριλάου Τρικούπη και απο εκεί με Λεωφορείο της Μεταμόρφωσης. Άδειο! Κάθομαι μπροστά δίπλα στην τεράστια μηχανή που βουίζει, απέναντι στο οδηγό. Πάντα μου άρεσε εκεί.

Νύχτα της 17ης προς 18η Νοεμβρίου. Στις τρεις η ώρα κτυπάει η πόρτα. Είναι η Μαγδα δακρυσμένη και με πρησμένα μάτια από τα δακρυγόνα. Θέλει να κρυφτεί σπίτι, γιατί τους κυνηγάνε οι μπάτσοι! Κάθομαι δίπλα της στο κρεβάτι μέχρι το πρωί! Μου λέει όλη την ιστορία της εξέγερσης. Τη ρωτάω : "μα γιατί τσακώνονται Έλληνες με Έλληνες?"

Σάββατο πρωί στο σχολείο στην Εράσμιο. Ο Δάσκαλος πάει πέρα δώθε μέσα στην τάξη, δεν μας κάνει μάθημα! Εμείς αμίλητοι, περίεργοι, τρομαγμένοι. Κάποια στιγμή δεν κρατιέται και ανάβει τσιγάρο. Γυρίζει προς το μέρος μας και λέει : " αγαπητά μου παιδιά ! Ποιος από σας μπορεί να μου πει τι σημαίνει Ψωμί-Παιδεία- Ελευθερία"? Σηκώνω το χέρι με θράσσος!

"Κύριε ! Νομίζω πως είναι τρια πράγματα που σήμερα δεν έχουμε. Και είναι κακό να μην τα έχουμε! Έτσι μου είπε χθες βράδυ η ξαδέρφη μου"

Στον κόσμο των +140 λέξεων.

Νέα γυναικεία παρουσία στο κόσμο των +140 λέξεων.

"Γιατί τώρα άρχισαν να μην μου φτάνουν οι 140 χαρακτήρες του twitter "

Καλώς όρισες Μαριλού! Καλό ταξίδι!

Οι γυναίκες της Πυργέλας

Ξέρετε που είναι η Πυργέλα? Που να ξέρετε! Η Πυργέλα λοιπον είναι ένας οικισμός στην Αργολίδα και έχει και σύλλογο γυναικών, πολύ δραστήριο, και απόψε έκανε μια καταπληκτική εκδήλωση για τον ζωγράφο Τάσο Γιαννόπουλο. Εκεί ακούστηκε στο πιανο αυτό το υπέροχο τραγουδι! Τοβρήκα στην πρωτότυπη του εκτέλεση και το αφιερώνω στις γυναίκες της Πυργέλας, σε όλες τις δραστήριες γυναίκες του κόσμου και στον ...Σπύρο, τον γιο του Τάσου, με την ευχή να ζήσει να θυμάται τον εξαίρετο πατέρα του και να είναι το ίδιο δραστήριος και παραγωγικός!

Βλάκες...

Η ακατάσχετη βλακεία του ελληνικού κράτους! Ο Υπουργός Αμυνας και ο Αρχηγός ΓΕΣ έστειλαν πρόσκληση στον πατέρα μου (που πεθανε το καλοκαιρι και που έστειλαν εκπρόσωπο να εκφωνήσει επικήδειο) να παρευρεθεί (και μάλιστα με "επίσημο ένδυμα") σε εορταστικές εκδηλωσεις! Λέω να τους στείλω σε "επίσημο επιστολόχαρτο" ένα πιστ...οποιητικό θανάτου και μια υπενθύμιση να βγάλουν επιτέλους τη σύνταξη της μάνας μου!

WindChillFactor

"...γιατί είμαι ένας ακόμα άνθρωπος που έχει το δημοκρατικό δικαίωμα που τώρα πια το Διαδίκτυο δίνει, να εκφράζεται δημόσια, ρίχνοντας το μπουκαλάκι με το μήνυμά του στον ψηφιακό ωκεανό , και όποιος το λάβει, ας το λάβει.... " Καλώς όρισες Ειρήνη!

Διάλογος και επικοινωνία

Τέσσερις συναντήσεις :

1. με ανθρώπους των social media
2. με γονείς μια τάξης μαθητών
3. με τα μέλη μιας κίνησης πολιτών 
4. με τους παίκτες μιας ομάδας μπάσκετ. 
   

Ένα συμπέρασμα : είναι συναρπαστικό να διαλέγονται και να επικοινωνούν οι πολίτες! Είναι μεγάλη η δύναμη τους! Εκ ου και το άσμα που ακολουθεί ... αφιερωμένο σε όλους όσους Ζουν ...και ονειρεύονται!

Βερολίνο ...20 χρόνια μετά

Τείχος δεν έπεσε σαν σήμερα? Όποιος δεν ξέρει λοιπόν αυτό το τραγούδι, δεν έχει ιδέα από DDR και Ostberlin!
Το δικό μου σχόλιο: Βρέθηκα στο Βερολίνο φέτος το καλοκαίρι μετά από 25 χρόνια. Το μόνο διαφορετικό πράγμα που συνάντησα ήταν ... η έλλειψη του τείχους. Κατά τα λοιπά το Δυτικό Βερολίνο εξακολουθεί να είναι γεμάτο ζωή μέρα νύχτα ενώ το Ανατολικό εξακολουθεί να είναι απρόσωπο, αχανές και άδειο!
Και εκείνο που δε μου άρεσε καθόλου ... η κιτς εικόνα στο Check Point Charlie... με κάποιους τυχάρπαστους ντυμένους Αμερικάνους, Άγγλους και Γάλλους να προσφέρουν σφραγίδα βιζας DDR στα διαβατήρια των ηλίθιων Γιαπωνέζων.

Υ.Γ. Μου άρεσε το αποψινό ντοκυμαντερ της ΕΤ1 για τα 20 χρονια απο την πτώση του τείχους του Βερολίνου.... εκτός από την τελευταία φράση του συνταξιούχου συνοριακού! Τέτοια αχαριστία ρε φίλε για ένα κράτος που σε τάϊζε τόσα χρόνια!

...η πίσω πλευρά....

... η πισω πλευρα του thelonapo/stefan φιλοξενει τα βιώματα, τις στιγμές, τις επιθυμίες,τις χαρές και τις λύπες της ζωής... μικρά σημειώματα που βγαίνουν από την καθημερινή επαφή με τους ανθρώπους γύρω μου...
Βιώματα του παρελθόντος και του παρόντος ... πράγματα που άλλαξαν τον τρόπο που σκέφτομαι και ενεργώ..

Στιγμες ... χαράς ... θυμού.. απόγνωσης... ελπίδας ... ενθουσιασμού ... ανθρώπινες στιγμές...

Επιθυμίες ... αδυναμίες.. όνειρα...

Γιατί κάποιοι φίλοι του πρωτου μου ιστολογίου μου λένε εδώ και καιρό πως "θέλουν να γνωρίσουν τον άνθρωπο πίσω από την γνώμη , την εκρηκτική άποψη και την αξιοπρόσεκτη αυτοπειθαρχία"

Ιδού λοιπόν...  ελάτε πίσω...